Όταν μία οφειλή από σύμβαση δανείου ή πιστωτική κάρτα παρουσιάζει καθυστέρηση η πρώτη νομική ενέργεια των τραπεζών και των εταιριών διαχείρισης απαιτήσεων είναι η σύνταξη και η επίδοση εξώδικης καταγγελίας της σύμβασης, με την οποία αιτούνται την καταβολή του συνόλου της οφειλής. Σαφώς είναι αδύνατον για τον δανειολήπτη να εξοφλήσει το σύνολο της οφειλής.
Όμως, αυτό που μπορεί να κάνει ο δανειολήπτης είναι να απαντήσει στους πιστωτές, εκθέτοντας αναλυτικά τους λόγους που τον οδήγησαν σε αδυναμία πληρωμής και στο πλαίσιο της καλής πίστης και των συναλλακτικών χρηστών ηθών να προσκαλέσει τον πιστωτή του σε ρύθμιση είτε κατά τη διαδικασία επίλυσης καθυστερήσεων του Κώδικα Δεοντολογίας Τραπεζών του ν. 4224/2013, είτε κατά τη διαδικασία της τραπεζικής διαμεσολάβησης του ν. 4640/2019 σε συνδυασμό με το ν. 4738/2020.
Η πρόταση που γίνεται στο πλαίσιο του Κώδικα Δεοντολογίας Τραπεζών του ν. 4224/2013 πρέπει να λαμβάνει υπόψη τα έσοδα του δανειολήπτη και των σύνοικων μελών της οικογένειάς του καθώς και τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης και την αντικειμενική και εμπορική αξία της ακίνητης περιουσίας.
Τύποι βραχυπρόθεσμων ρυθμίσεων, που έχουν διάρκεια μικρότερη των δύο ετών και επιλέγονται κυρίως σε περιπτώσεις που ο δανειολήπτης αδυνατεί να ανταπεξέλθει στις συμβατικές του υποχρεώσεις παροδικά και όχι μόνιμα. Ενδεικτικά, τέτοιες ρυθμίσεις είναι α) η καταβολή μόνο τόκων (interest only), β) η μειωμένη δόση, μικρότερη των οφειλόμενων τόκων (reduced payment below interest only), γ) η περίοδος χάριτος (grace period), δ) η μειωμένη δόση, μεγαλύτερη των οφειλόμενων τόκων (reduced payment above interest only), ε) η τακτοποίηση ληξιπρόθεσμων οφειλών (arrears repayment plan) και στ) η κεφαλαιοποίηση ληξιπρόθεσμων οφειλών (arrears capitalization).
Τύποι μακροπρόθεσμων ρυθμίσεων, που έχουν διάρκεια μεγαλύτερη των δύο ετών και αποσκοπούν στην μείωση της τοκοχρεωλυτικής δόσης ή της δανειακής επιβάρυνσης, με γνώμονα ένα συντηρητικό πρόγραμμα μελλοντικής ικανότητας αποπληρωμής. Ενδεικτικά, τέτοιες ρυθμίσεις είναι α) η μείωση επιτοκίου (interest rate reduction), β) η παράταση διάρκειας αποπληρωμής (loan term extension), γ) ο διαχωρισμός οφειλής (split balance) σε δύο τμήματα (tranches), δ) η μερική διαγραφή οφειλής (partial debt forgiveness write down), ε) η λειτουργική αναδιάρθρωση της οφειλέτιδας επιχείρησης (operational restructuring) και ε) η συμφωνία ανταλλαγής χρέους με μετοχικό κεφάλαιο (dept swap).
Λύσεις οριστικής διευθέτησης, που επέρχεται μεταβολή της συμβατικής σχέσης του δανειολήπτη με το πιστωτικό ίδρυμα (συναινετική εγγραφή υποθήκης ή προσημείωσης υποθήκης) ή τερματισμός της (με οικειοθελή παράδοση κινητών ή ακινήτων), με στόχο την οριστική διευθέτηση της απαίτησης κατά του δανειολήπτη. Όλως ενδεικτικά μπορεί να πρόκειται για α) εθελοντική παράδοση ενυπόθηκου ακινήτου (voluntary surrender), β) μετατροπή σε ενοικίαση/χρηματοδοτική μίσθωση (mortgages to rent/lease), γ) εθελοντική εκποίηση ενυπόθηκου ακινήτου (voluntary sale of property), δ) διακανονισμός απαιτήσεων (settlement of loans), ε) υπερθεματισμός σε πλειστηριασμό ακινήτου από το πιστωτικό ίδρυμα (auction-collateral repossession), στ) ολική διαγραφή οφειλής (full dept write off), ι) πώληση δανείου (loan sale) και λοιπές εξωδικαστικές ενέργειες (other out-of court settlements).
Σε κάθε περίπτωση, ο δανειολήπτης είναι σημαντικό να μας προσκομίσει στην πρώτη μας συνάντηση αντίγραφο της αστυνομικής του ταυτότητας, πρόσφατο πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης, τα τελευταία τρία εκκαθαριστικά σημειώματα καθώς και εκκαθαριστικά σημειώματα κατά τα χρόνια λήψης των συμβάσεων, την τελευταία φορολογική δήλωση, πρόσφατη δηλωθείσα περιουσιακή κατάσταση, ΕΝΦΙΑ των τριών τελευταίων ετών με εμφανή την αντικειμενική αξία των ακινήτων του, πρόσφατη μισθοδοσία ή βεβαίωση ανεργίας ή ενημερωτικό σημείωμα σύνταξης για τον ίδιο και για όλους τους σύνοικους και τυχόν βεβαιώσεις φοίτησης ενήλικων τέκνων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και τυχόν αποδεικτικά έγγραφα προβλημάτων υγείας.
Η εναλλακτική οδός είναι με την εξώδικη απάντηση – πρόσκληση να προσκαλέσουμε τον πιστωτή σε διαδικασία τραπεζικής διαμεσολάβησης. Ο δικηγόρος του γραφείου μας, Σωκράτης Οδ. Τσαχιρίδης είναι διαπιστευμένος διαμεσολαβητής του Υπουργείου Δικαιοσύνης με μετεκπαίδευση στην τραπεζική διαμεσολάβηση και επομένως έχει την τεχνογνωσία για να σας υποστηρίξει κατάλληλα ως νομικός παραστάτης σε διαδικασίας τραπεζικής διαμεσολάβησης με τον πιστωτή σας.