Ναι με το internet banking και το phone banking έχουν διευκολύνει σημαντικά τη ζωή των πελατών των τραπεζών, καθότι μπορούν να πραγματοποιούν ηλεκτρονικές συναλλαγές εξ αποστάσεως, χωρίς δια ζώσης μεταβάσεις στα καταστήματα των τραπεζών, γλιτώνοντας χρόνο και ταλαιπωρία καθώς και τις υψηλές προμήθειες, πλην όμως το τελευταίο διάστημα παρατηρείται όλο και πιο έντονα το φαινόμενο των ηλεκτρονικών απατών που γίνονται μέσω των εν λόγω ψηφιακών καναλιών των τραπεζών.
Απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή. Ωστόσο, ακόμα και αν ένα πρόσωπο “έπεσε” θύμα ηλεκτρονικής απάτης και έχασε εν μια νυκτί όλα τα χρήματα που είχε στους τραπεζικούς του λογαριασμούς, υπάρχει η δυνατότητα να αναζητήσει αυτά τα χρήματα. Σίγουρα είναι πολύ δύσκολο να βρει τον αποδέκτη αυτών των χρημάτων, ιδίως ενόψει του γεγονότος ότι πρόκειται συνήθως για διακρατικές απάτες, με μεταφορές χρημάτων από την Ελλάδα στο εξωτερικό, όπως στην Βουλγαρία, στην Εσθονία, στην Λιθουανία, στην Ισπανία, μέχρι και στην Κίνα.
Το πρώτο βήμα είναι: Άμεση ακύρωση των επίμαχων συναλλαγών τόσο τηλεφωνικά, όσο και με γραπτό αίτημα σε κατάστημα της τράπεζας καθώς και από την εφαρμογή του internet-banking του κινητού τηλεφώνου. Αίτημα για χορήγηση αντιγράφου της τηλεφωνικής συνομιλίας με την οποία ζητήθηκε η ακύρωση των επίμαχων συναλλαγών και λήψη αντιγράφου του αντίστοιχου έγγραφου αιτήματος (με ονοματεπώνυμο και υπογραφή από τον αρμόδιο υπάλληλο καθώς και ημερομηνία υποβολής του εν λόγω αιτήματος) και τέλος screenshot των ακυρώσεων μέσω της εφαρμογής του internet-banking του κινητού τηλεφώνου. Επόμενο βήμα: Υποβολή μήνυσης και λήψη αντιγράφου μήνυσης. Τρίτο βήμα: Λήψη αντιγράφου κίνησης του επίμαχου λογαριασμού σε βάθος ενός έτους.
Σαφώς ο πολίτης πρέπει να απευθυνθεί σε εξειδικευμένο δικηγόρο, ώστε αφενός μεν να γίνουν σωστά τα πιο πάνω βήματα, αφετέρου δε να εξεταστεί το ενδεχόμενο για εξωδικαστική ή/και δικαστική επιδίωξη των “χαμένων χρημάτων” . Ο πολίτης πρέπει να δώσει το πλήρες ιστορικό της υπόθεσης με κάθε λεπτομέρεια για να εξεταστεί αν και η τράπεζα από την πλευρά της τήρησε και εφάρμοσε όλους τους κανόνες επιμέλειας που έπρεπε να επιδείξει για τις επίμαχες συναλλαγές. Δηλαδή αν έγινε πλήρης ταυτοποίηση, αν εφαρμόστηκαν οι πρόσθετοι προειδοποιητικοί μηχανισμοί, αν οι εν λόγω συναλλαγές ήταν σύμφωνες με το προφίλ των ηλεκτρονικών συναλλαγών του πολίτη, αν έγινε η διαδικασία ταυτοποίησης του αποστολέα και του παραλήπτη όπως έπρεπε και εντός του χρόνου που έπρεπε κ.λπ. Όλα αυτά τα στοιχεία είναι μόνο ορισμένα δεδομένα που μπορούν να βοηθήσουν σημαντικά στην υπόθεση και να δώσουν τη δυνατότητα στο δικηγόρο να στραφεί έναντι της τράπεζας εξωδικαστικά ή/και δικαστικά για την ικανοποίηση των δικαιωμάτων του εντολέα του.
Ήδη έχουν αρχίσει να εκδίδονται δικαστικές αποφάσεις που υποχρεώνουν τις τράπεζες σε αποζημίωση των πελατών τους όπως η ΕιρΜυτιλ 54/2017, η ΜΕφΑθ 2908/2021, η ΕιρΑθ 1351/2021, η ΜΠρΧίου 245/2022, η ΜΠρΡοδ 4/2023 με παρατηρήσεις Τσαχιρίδη, ΔΙΤΕ 2023. 124 επ., η ΕιρΠλωμ 6/2022 με παρατηρήσεις Τσαχιρίδη, ΝοΒ 2022. 129 επ., η ΕιρΘεσ 2297/2022, η ΕιρΒολ 36/2023 με παρατηρήσεις Τσαχιρίδη (υπό δημοσίευση σε ΕΦΑΠΟΛΔ 2023, τεύχος Μαίου), ενώ υπάρχει και σχετική αρθρογραφία που διαφωτίζει το θέμα αυτό. Βλ. Μπώλος, Ηλεκτρονική τραπεζική απάτη – Κατανομή κινδύνου και βάρος απόδειξης, ΧρΙΔ 2023. 90 επ., Μαργαρίτης, Casum sentit dominus? – Οι νέες ρυθμίσεις για την ευθύνη των Τραπεζών σε περίπτωση Phishing, ΣΥΝΗΓΟΡΟΣ 2023. 32 επ. και Τσαχιρίδης, Η αστική ευθύνη της τράπεζας έναντι του πελάτης της για απατηλές συναλλαγές στο πλαίσιο ηλεκτρονικής συναλλαγής, ΕΦΑΠΟΛΔ 2023. 333 επ. Καραγεώργος, Η αξίωση αποζημίωσης του πελάτη της τράπεζας κατ’ αυτής σε περίπτωση ηλεκτρονικής απάτης μέσω e-banking, 2022. 2076 επ.
Από την πλευρά μας ασχολούμαστε εντατικά, τόσο επιστημονικά, όσο και επαγγελματικά, με το ζήτημα των ηλεκτρονικών απατών και διώκουμε την ικανοποίηση των εντολέων μας αρχικά εξωδικαστικά με εξώδικο ή αναφορά στον Συνήγορο του Καταναλωτή ή/και διαμεσολάβηση και στη συνέχεια δικαστικά ενώπιον των Δικαστηρίων, εφόσον δεν διευθετηθεί η υπόθεση με την χρήση εναλλακτικών μεθόδων επίλυσης διαφορών. Σημειώνεται ότι το δικηγορικό μας γραφείο έχει μόνιμη συνεργασία με πραγματογνώμονα που βρίσκεται στον κατάλογο των πραγματογνωμόνων των Δικαστηρίων και είναι ειδικός στην ασφάλεια των πληροφοριών και των πληροφοριακών συστημάτων και είναι διαθέσιμος να εξετάσει όλα τα πειστήρια και να συντάξει εμπεριστατωμένη έκθεση πραγματογνωμοσύνης για την υποστήριξη της θέσεως των εντολέων μας. Ναι μεν πρόκειται για μία ενέργεια που έχει ένα σημαντικό κόστος, αλλά ενίοτε είναι απαραίτητη για την πλήρη στοιχειοθέτηση της υπόθεσης.
