Σύμφωνα με το άρθρ. 346 ΑΚ, όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρ. 2 του ν. 4055/2012, ο οφειλέτης χρηματικής οφειλής, και αν δεν είναι υπερήμερος, οφείλει νόμιμους τόκους αφότου επιδόθηκε η αγωγή για το ληξιπρόθεσμο χρέος (τόκος επιδικίας). Το ποσοστό του τόκου επιδικίας είναι δύο εκατοστιαίες μονάδες ανώτερο του τόκου υπερημερίας, όπως ορίζεται εκάστοτε από το νόμο ή με δικαιοπραξία. Σκοπός της διατάξεως του άρθρ. 346 ΑΚ ήταν να περιοριστεί η δίχως νόημα απασχόληση του δικαστικού συστήματος.
Παρόλα αυτά, η ως άνω προσαύξηση δεν ισχύει, αποτελώντας μία άτυπη επιβράβευση του οφειλέτη, αν αναγνωρίσει εγγράφως την οφειλή ή συμβιβαστεί εξωδίκως πριν τη συζήτηση της αγωγής. Ακόμα και οι ανεπιτυχείς ενέργειες για την επίτευξη εξωδικαστικού συμβιβασμού έχει κριθεί ότι αποτελούν ουσιαστικά βάσιμο λόγο για εξαίρεση από τον (αυξημένο) δικονομικό τόκο (ΜΠρΘεσ 15169/2018, ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ). Λόγο εξαίρεσης από το τόκο επιδικίας αποτελεί και το εύλογο της αντιδικίας, ιδίως ως προς επιμέρους κονδύλια (ΜΠρΑθ 691/2014, ΤΝΠ ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ, ΕιρΙλ 14/2019, ΤΝΠ ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ). Έτσι, κατόπιν αιτήματος του εναγόμενου, κατ’ εξαίρεση, το Δικαστήριο, εκτιμώντας τις περιστάσεις, δύναται να επιδικάσει την απαίτηση με το νόμιμο τόκο υπερημερίας.
Από τα ως άνω προκύπτει ευχερώς ότι, οι τόκοι επιδικίας αποκτούν ιδιαίτερη σημασία στο πλαίσιο υποθέσεων περιουσιακών διαφορών και δη αυτοκινητιστικών διαφορών, καθώς προσαυξάνεται σημαντικά το τελικό ποσό. Ειδικότερα, επί υποθέσεων τροχαίων ατυχημάτων στην πράξη η ως άνω εξαίρεση έχει αναχθεί σε κανόνα, καθώς συνηθίζεται να γίνεται δεκτός ο ισχυρισμός των εναγόμενων για απαλλαγή από τους τόκους επιδικίας, κυρίως ως προς το κονδύλι της ηθικής βλάβης, με το επιχείρημα ότι αφενός μεν υφίσταται εύλογος λόγος αντιδικίας ως προς το ύψος αυτού του κονδυλίου (ΕιρΙλ 10/2020, αδημ.), αφετέρου δε η αποτίμηση της ηθικής βλάβης προκύπτει κατ’ εύλογη κρίση από τα Δικαστήρια.
Όλα τα ως άνω αναφερόμενα ήρθε να ανατρέψει η υπ’ αριθ. 634/2020 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, ΤΝΠ ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ, η οποία έκρινε ότι δεν υπήρχε λόγος εξαίρεσης των εναγόμενων από τους τόκους επιδικίας, καθώς η εξωδικαστική πρόταση που έγινε προς τον ενάγοντα ήταν πολύ χαμηλή, κάτω του 30% των αξιώσεών του, ενώ σε κάθε περίπτωση το Δικαστήριο έκρινε πως το γεγονός ότι το κονδύλι της χρηματικής ικανοποίησης της ηθικής βλάβης επιδικάζεται κατ’ εύλογη κρίση δεν αποτελεί υποχρεωτικά λόγο εξαίρεσης από τους τόκους επιδικίας. Πρόκειται για μία φαινομενικά τολμηρή δικαστική απόφαση, η οποία χαιρετίζεται δια του παρόντος, καθότι εν τέλει εφάρμοσε όπως έπρεπε τη διάταξη του άρθρ. 346 ΑΚ, ανάγοντας την εξαίρεση σε πραγματική εξαίρεση. Το γραφείο μας επί υποθέσεων περιουσιακών διαφορών και δη τροχαίων ατυχημάτων αιτείται την επιδίκαση ποσού υπέρ των εντολέων μας με τόκο επιδικίας, επικαλούμενο την ως άνω αναφερόμενη νομολογία.